ΤΟ ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΑΛΑ MONEYBALL ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑΤΟΣ
Αυτά θα συμβούν στον β’ γύρο της Superleague
Ο Βασίλης Σαμπράκος παρουσιάζει τις εκτιμήσεις στις οποίες οδηγούν τα football analytics για Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, ΠΑΟΚ, ΑΕΚ αλλά και για όλες τις υπόλοιπες ομάδες και την πορεία τους στο β’ μέρος του πρωταθλήματος.
Στο πρώτο μέρος της ανάλυσης της απόδοσης των ομάδων της Superleague στον α’ γύρο από την ελληνική εταιρεία Smart Physio, σας παρουσιάσαμε τις επιδόσεις τους στην κυκλοφορία της μπάλας και την ανάπτυξη της επίθεσης. Στο δεύτερο μέρος αυτής της μελέτης που βασίζεται στα football analytics, η εταιρεία παρουσίασε μέσα από το gazzetta και αυτό το blog τις επιδόσεις των ομάδων στην αμυντική λειτουργία. Σήμερα προχωρώ στη δημοσίευση του τρίτου μέρους αυτής της αλα Moneyball ανάλυσης των δεδομένων που δημιουργούν οι ομάδες που συμμετέχουν στο ελληνικό πρωτάθλημα, η οποία ξεκινά από την εκτίμηση για τα προσδοκώμενα γκολ που δέχονται οι ομάδες και καταλήγει σε εκτίμηση για την πορεία που θα διαγράψουν στη διάρκεια του β’ γύρου. Ο αναγνώστης αυτής της ανάλυσης βεβαίως θα πρέπει να έχει πάντοτε στο μυαλό ότι οι προβλέψεις για την απόδοση μιας ομάδας είναι μια διαδικασία δυναμική, που εξελίσσεται και επηρεάζεται από παράγοντες όπως οι μεταγραφές, οι αποδεσμεύσεις, οι συχνοί ή σοβαροί τραυματισμοί και οι αλλαγές τεχνικού επιτελείου. Οι σημαντικές διαφοροποιήσεις προκαλούν, όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό, ανατροπή δεδομένων.
Οι διοικήσεις των μεγάλων ευρωπαϊκών συλλόγων, που έχουν αντιληφθεί την ανάγκη και τη σημασία της χρήσης των football analytics στον προγραμματισμό τους, δεν κάθονται μοιρολατρικά να περιμένουν να δουν την ομάδα τους να καταλήγει στην προβλεπόμενη θέση, εφόσον αυτή δεν είναι ικανοποιητική. Εξετάζουν προς απόκτηση ποδοσφαιριστές με στατιστικές μεθόδους προκειμένου να εκτιμήσουν εκ των προτέρων πόσο είναι δυνατόν αυτοί να συντελέσουν στην αύξηση της απόδοσης μιας ομάδας. Και το ίδιο κάνουν όταν μελετούν και ζυγίζουν μια πρόταση για την παραχώρηση ποδοσφαιριστή. Οι πωλήσεις ελέγχονται με προχωρημένες στατιστικές μεθόδους και αποσκοπούν στη μεγιστοποίηση του κέρδους και ελαχιστοποίηση του ρίσκου να χαντακωθεί μια ομάδα πουλώντας, για παράδειγμα, τον 3ο καλύτερο ποδοσφαιριστή της, όπως μου εξηγούσαν οι αναλυτές της Smart Physio.
Με όλα αυτά στο μυαλό, απολαύστε το τρίτο μέρος της παρουσίασης των αποτελεσμάτων της ανάλυσης του α’ γύρου της Superleague από τον Περικλή Βλαχάκη και τον Θανάση Τράμπα.
“Έχοντας κάνει αναφορά στα προσδοκώμενα γκολ υπέρ, σήμερα θα δώσουμε στοιχεία και για τα προσδοκώμενα γκολ κατά. Δηλαδή, πόσα τέρματα έπρεπε να δεχθεί μια ομάδα και πόσα τελικά δέχθηκε. Όσο λιγότερα τα προσδοκώμενα γκολ, τόσο καλύτερη αμυντική λειτουργία έχει μια ομάδα, υπό την έννοια ότι δεν αφήνει τους αντιπάλους τους να πλησιάσουν σε αποστάσεις κοντινές στην γραμμή τέρματος. Στο γράφημα 7 απεικονίζονται οι ομάδες σε σειρά από αυτές με τα λιγότερα προς αυτές με τα περισσότερα προσδοκώμενα τέρματα κατά (1η στήλη) και στην 2η στήλη τα τέρματα που δέχθηκαν στην πραγματικότητα.
Έχοντας λοιπόν τα προσδοκώμενα γκολ υπέρ και κατά, θα μπορούσαμε να δούμε την προσδοκώμενη διαφορά γκολ, δηλαδή το αποτέλεσμα της αφαίρεσης προσδοκώμενων γκολ υπέρ μείον προσδοκώμενων γκολ κατά (γράφημα 8). ‘Οσο μεγαλύτερη η διαφορά (θετική), τόσο πιο πιθανό είναι να δούμε αυτή την ομάδα ψηλά στην βαθμολογική θέση. Αυτό προέρχεται και από μελέτη που κάναμε εξετάζοντας τη σχέση διαφοράς πραγματικών τερμάτων (γκολ υπέρ-κατά) με τους συνολικούς πόντους που κέρδισε μια ομάδα στο πρωτάθλημα. Η μελέτη συμπεριέλαβε πρωταθλήματα από το 2001 και έπειτα δίνοντας υψηλή συσχέτιση μεταξύ των 2 μεταβλητών (r^2=0.693)
Ωστόσο, έχει ερευνηθεί ότι ο παράγοντας τύχη βραχυπρόθεσμα επηρεάζει τη βαθμολογική θέση μιας ομάδας. Μια ικανή ομάδα με χαμηλό δείκτη μετατροπής των δικών της σουτ σε γκολ, σύντομα θα σκοράρει τουλάχιστον αυτά που προβλέπεται να σκοράρει. Αντίστοιχα, μια ικανή ομάδα θα μπορούσε να κατηγορεί την ατυχία της, γιατί οι αδύναμοι αντίπαλοί της σκοράρουν στις ελάχιστες ευκαιρίες που τους παρουσιάζονται. Για τον δείκτη τύχης λοιπόν, αναλυτές του icehockey ήταν οι πρώτοι που δημοσίευσαν ότι η μετατροπή γκολ υπέρ και κατά είναι 70% τύχη και 30% ικανότητα. Επιπλέον, ο συγκεκριμένος δείκτης παλινδρομεί γρήγορα στο μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι μια ομάδα δεν μπορεί να είναι για πολύ καιρό τυχερή ή άτυχη και σύντομα θα πάρει αυτό που της αναλογεί. Σε μια δική μας μελέτη, είδαμε ότι στο Ελληνικό πρωτάθλημα και για την πλειοψηφία των ομάδων αυτός ο δείκτης αρχίζει να σταθεροποιείται κατά τη 10η-12η αγωνιστική.
Στο γράφημα 9 απεικονίζονται τα εξής: Στον οριζόντιο άξονα η προβλεπόμενη διαφορά τερμάτων ανά παιχνίδι (ικανότητα) και στον κάθετο άξονα τον παράγοντα τύχη. Συνεπώς, έχουμε μια πρώτη εκτίμηση ποιες ομάδες είναι ικανές και τυχερές (άνω δεξί τεταρτημόριο), ικανές και άτυχες (κάτω δεξί τεταρτημόριο), λιγότερο ικανές αλλά τυχερές (άνω αριστερό τεταρτημόριο) και λιγότερο ικανές αλλά και συνάμα άτυχες (κάτω αριστερό τεταρτημόριο). Εάν μια ομάδα βρίσκεται μεταξύ +-100 στον κάθετο άξονα, τότε η τύχη ή η ατυχία της είναι στα προβλεπόμενα όρια. Έαν είναι κάτω από το -100, τότε θεωρείται άτυχη αλλά σύντομα θα επανέλθει στη ζώνη -+100. Παρόμοια, εάν βρίσκεται πάνω απο +100, τότε θεωρείται τυχερή και σύντομα θα δει την ”τρέχουσα” τύχη της να της γυρνάει την πλάτη. Ωστόσο, επειδή όπως αναφέραμε υπάρχει και ένα 30% ικανότητα που υπολείπεται, έχει παρατηρηθεί ότι οι τοπ βαθμολογικά ομάδες είναι πιθανό να έχουν πάνω από +100 και οι ουραγοί κάτω από -100 χωρίς όμως να παλινδρομούν στον μέσο όρο (+-100).
Τι εκτιμάται ότι θα δούμε στο 2ο γύρο του πρωταθλήματος
– Στη φετινή σεζόν, ο Ολυμπιακός εξακολουθεί να πρωτεύει και στη προσδοκώμενη διαφορά γκολ υπέρ – κατά και να έχει πάνω από 100 μονάδες στον κάθετο άξονα, τιμές που χαρακτηρίζουν τον εκάστοτε πρωταθλητή Ελλάδος κάθε σεζόν από το 2006 και μετά. Η ομάδα του Πειραιά δεν πρόκειται να κινδυνέψει να χάσει τον τίτλο και βρίσκεται άξια στη 1η θέση του βαθμολογικού πίνακα και με διαφορά από τις υπόλοιπες ομάδες.
– ΑΕΚ, ΠΑΟΚ, Παναθηναϊκός θα παλέψουν για την 2η θέση με τα μέχρι στιγμής στοιχεία να δίνουν πολύ ελαφρύ προβάδισμα στην Ένωση (με δείκτες απόδοσης που δεν απεικονίζονται στο γράφημα / Ειδική θεματική ενότητα για την ΑΕΚ θα δημοσιευτεί σε μελλοντικό ποστ)
– Ο Παναθηναϊκός με τη μεταγραφή του Μπουμάλ εκτιμάται να ανεβάσει τη προσδοκώμενη διαφορά γκολ και συνεπώς να αυξήσει και αυτός τις πιθανότητες για την κατάληψη της 2ης θέσης. Μια ενδεχόμενη μεταγραφή του Καρέλη, θα τον κρατήσει όμως στα ίδια επίπεδα, ενώ ο Μπεργκ θα πρέπει να προσπαθήσει να βρει τον εαυτό του πολύ νωρίς προκείμενου να καλύψει το ενδεχόμενο κενό που θα υπάρξει.
– Ο ΠΑΟΚ πέρα από το βαρύ πρόγραμμα με τα 3 εκτός έδρας παιχνίδια με ΑΕΚ, Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό, πρέπει να απαλλαγεί το συντομότερο από τον τίτλο του πρωταθλητή τραυματισμών που τον ταλαιπωρεί σε χρόνια βάση και φέρνει αποσταθεροποίηση της απόδοσής του. Στη προσδοκώμενη διαφορά τερμάτων, ο Δικέφαλος του Βορρά βρίσκεται ελάχιστα πιο μπροστά από ΑΕΚ και περισσότερο από Παναθηναϊκό, διαφορές που θα μπορούσαν να του δώσουν έως και 2-5 βαθμούς περισσότερους από όσους έχει.
– Ο Στάικος Βεργέτης θα δεί την ομάδα του να παίρνει αποτελέσματα πιο εύκολα από ότι συνηθίζει, ενώ ο Γιώργος Παράσχος θα στερηθεί τις υπηρεσίες του Γιακουμάκη και συνεπώς και κάποιους βαθμούς που θα συνέβαλε ο συγκεκριμένος παίκτης για την ομάδα της Κρήτης.
– Ο Τραϊανός Δέλλας πρόκειται να σκαρφαλώσει στην πρώτη 8αδα, ενώ παρ’ όλες τις αντίθετες εντυπώσεις ο Λε Ταλέκ πρέπει να χρησιμοποιηθεί περισσότερο, αφού η συμμετοχή του στις ευκαιρίες υπέρ, είναι καταλυτική (για τα ατομικά στατιστικά θα γίνει ειδική μνεία σε μελλοντικό ποστ).
– Ο Πανιώνιος θα πέσει βαθμολογικά, αφού έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα προσδοκώμενα γκολ σε σχέση με την πραγματική ικανότητα του, ενώ η πώληση του Μπουμάλ, δύσκολα θα αναπληρωθεί, πιθανότατα από Βιγιάλμπα και Μασούρα. Ο Πανιώνιος οφείλει να θυσιάσει το κόστος ενός συμβολαίου ποδοσφαιριστή και να το δώσει ως μπόνους στο υποστηρικτικό του επιτελείο, αφού η ομάδα της Ν. Σμύρνης υποφέρει από τους λιγότερους τραυματισμούς στην κατηγορία, δίνοντας την ελευθερία στον προπονητή της να επιλέγει σταθερά πάνω απο 7/11 ποδοσφαιριστές, που έχει ως αποτέλεσμα τη ισχυρή ομοιογένεια της αρχικής 11αδας κάθε Σαββατοκύριακο.
– Βέροια, ΠΑΣ, Λεβαδειακός, Ηρακλής και Παναιτωλικός θα καταλάβουν τις επόμενες θέσεις, ενώ οι προσθαφαιρέσεις ποδοσφαιριστών τους θα κρίνει την μεταξύ τους διαφορά.
– Η Ξάνθη ενδέχεται να κάνει βαθμολογική βουτιά, εάν δεν αυξήσει άμεσα την επιθετική της παραγωγή και σύντομα θα δει τον Πανθρακικό να την πλησιάζει σε απόσταση αναπνοής. Η ομάδα της Κομοτηνής θα είχε καλύτερη απόδοση εάν οιinfluential ποδοσφαιριστές του δεν υπέφεραν από τους μακροχρόνιους τραυματισμούς τους στερώντας από τον Ρόχα και μετέπειτα απο τον Ελευθερόπουλο ποιοτικές λύσεις σε επίθεση και άμυνα.
– Η ΑΕΛ Καλλονής δείχνει ανήμπορη να προλάβει το τρένο της παραμονής και εάν η επιθυμία αρκετών ποδοσφαιριστών να αποδεσμευτούν γίνει πραγματικότητα, τότε είναι ελάχιστα πιθανό να δούμε τον Καραγεωργίου να αλλάζει κάτι δραματικά.
Το βραβείο διοικητικών παραγόντων αξίζει να απονεμηθεί στην ομάδα του Πλατανιά. Παρόλο που η ομάδα είχε ένα κακό ξεκίνημα με ένα χαμηλότατο δείκτη τύχης (κάθετο άξονα), η τότε προσδοκώμενη διαφορά γκολ τοποθετούσε την ομάδα πολύ πιο πάνω βαθμολογικά από ότι βρισκόταν. Τελικά η ψύχραιμη και υπομονετική αντιμετώπιση, έδωσε χρόνο στην ομάδα του Γιώργου Παράσχου να σκαρφαλώσει στη βαθμολογική θέση που της αξίζει”.
